H1N1

Sohbetlerde, TV programlarında, haberlerde, gazetelerde hep o var. H1N1 gribi nam-ı diğer Domuz Gribi ya da A Gribi kafaları fena halde karıştırdı. Bu konuda yaşadığımız karmaşanın arkasında da konu sağlık olunca; aklına esen herkesin konuşması, mutlaka bir fikir ileri sürmesi, ille de ahkâm kesmesi yanlışı var. Enfeksiyon hastalıkları, mikrobiyoloji ve iç hastalıkları uzmanları ile Türk Tabipler Birliği gibi konunun asıl sahiplerinin söylemlerine önem verilmemekte ve tavsiyeleri uygulanmamakta; dolayısıyla da meydan hayatını ottan çöpten kazanan, ''çakma sağlık uzmanları''na kalmakta. Durum böyle olunca da doğru yanlışla, bilgi dedikoduyla, bilim üfürükçülükle karıştırılıyor.

Tüm bu sebeplerden dolayı Blogger'daki ilk yazımı H1N1 hakkında yazmak istedim.
Öncelikle korunmak için ne yapmamız gerektiğini özetlemek istiyorum. Bulaşıcılığı önlemek için maske kullanmak ve kalabalık yerlerde uzun süre bulunmaktan kaçınmak gerekir. Hem kendimizin, hem de çevremizdekilerin sağlığını korumak için:

• Öksürürken ve aksırıken ağız ve burun mutlaka mendille kapatılmalı.
• Eller sıkça su ve sabunla en az 15-20 saniye yıkanmalı; alkol içerikli el dezenfektanlar kullanılmalı.
• Gözlere, burna ve ağza dokunulmamalı. (Çünkü virüs bu yolla kolaylıkla bulaşır.)
• Hasta kişilerle temastan kaçınmalı.
• Ayrıca yeterli uykunuzu almanız, fiziksel aktif olmanız, stres yönetimi, bol sıvı alımı ve düzenli beslenme, genel sağlığınızı korumak için önemlidir.
• Eğer grip olduysanız okula veya işe gitmemeli, evde istirahat ederek hem gribin daha ağır komplikasyonlarını yaşamaktan korunmalı hem de diğer insanlara bulaşmasını engellemelisiniz.

H1N1 gribinin bulaşıcılık süresi akut başlayan belirtilerle beraber yaklaşık 7 gün sürer. Kuluçka süresi 1-4 gün arasında değişir, ancak ortalama 2 gündür. Enfeksiyöz dönem ise belirtilerden 1 gün önce başlar, 7 gün boyunca bulaşma riski sürer. Çocuklar daha uzun süre bulaştırıcı olabilir.

Tüm tedbirlere rağmen özellikle bağışıklık sisteminin zayıfladığı mevsim dönümleri ve kış aylarında, duygusal stres ve uykusuzluk, yoğun çalışma temposuna bağlı yorgunluk sebebiyle domuz giribinden kaçmak mümkün olmayabilir. Eğer;

• Ateş,
• Öksürük,
• Boğaz ağrısı,
• Burun akıntısı veya tıkanıklığı,
• Vücut ağrıları,
• Baş ağrısı,
• Titreme,
• Yorgunluk,
• İshal ve/veya kusma semptomlarının tümü ya da bazıları varsa belirtilerin şiddetine göre acil servise başvurmalısınız.

Acil durum belirtileri:

• Çocuklarda:

1. Hızlı ve zorlu nefes alma ya da yeterli nefes alamama,
2. Mavimsi cilt rengi,
3. Halsizlik,
4. Huzursuzluk, davranış değişikliği,
5. Belirtilerin artması ve şiddetlenmesi,
6. Ateş ile beraber döküntülerin görülmesi olarak özetlenebilir.

• Erişkinlerde ise durum çocuklarla benzerlik gösterir ancak daha spesifik olarak belirlenebilir:

1. Solunum zorluğu ve nefes darlığı,
2. Göğüste ve karında ağrı ya da basınç hissi,
3. Ani baş dönmesi,
4. Sersemlik, yorgunluk, uyku hali,
5. Şiddetli ve sürekli kusma

Yukarıda belirttiğim acil durum belirtileri dışında Domuz Gribi sırasında mutlaka tıbbi danışmanlık ve yardım gerekenler;

• 5 yaşın altındaki çocuklar
• 65 yaş üzeri yaşlılar
• Hamileler
• Kronik hastalığı olan kişiler
• Kanser tedavisi alanlar
• Kan hastalığı teşhisi bulunanlar
• Kronik akciğer hastaları
• Şeker hastaları (Diabetes Mellitus)
• Kalp hastaları
• Böbrek hastaları
• Karaciğer hastaları
• Bağışıklık sistemi baskınlanmış kişiler olarak sıralanabilir. Ama sağlıklı bireylerde de ciddi belirtilerin görülmesinin mümkün olduğu unutulmamalıdır.

World Health Organisation (WHO) - Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), her sene bu günlerde dünya çapında grip salgını olacağını ve milyonlarca insanın hastalanıp öleceğini ilan ediyor ama çok şükür ki bu gerçekleşmiyor. 2009 H1N1 virüsü, çoğu kişide hafif belirtiler göstermekte; bol sıvı alımı, besleyici gıdaların tüketimi ve ateş düşürücü olarak Parasetamol (Calpol, Parol, Minoset v.b) kullanımı dışında tıbbi ve antiviral tedaviye gerek kalmadan iyileştirilebilmektedir. Domuz Gribi paniğine kapılıp doktor tarafından önerilmedikçe, reçetesiz olarak kesinlikle ilaç kullanılmamalıdır.

Hepinize gripsiz, sağlıklı günler diliyorum.