Remember Remember The Fifth of November

5 Kasım akşamı, günün yorgunluğu üzerimde odamda miskin miskin oturuyordum. Dışardan ardarda patlama sesleri duyunca merakla pencereme doğru yöneldiğimde, farklı noktalardan aynı anda atılan havai fişeklerin renklendirdiği Londra semasıyla karşılaştım. Sebebi üzerinde çok durmayıp sadece izlemekle yetindiğim bu gösteri ilerleyen günlerde de devam edince “Ne oluyor yahu?” diyip, biraz araştırma yapma gereği hissettim. Efendim, mevzu şuymuş:

Yıl 1605... Bir grup Katolik İngiliz, baskıcı Protestan Kral I. James’e ve diğer aristokratlara karşı “Barut Komplosu” olarak bilinen bir eylem planlar. Amaçları Westminister Sarayı’ndaki Parlamento Binası’nı havaya uçurmaktır. Ancak grubun içindeki birkaç kişi, masum insanların ölmesini engellemek için tanıdıklarına eylemi haber veren isimsiz mektuplar gönderince, kral eylemden haberdar olur ve 5 Kasım geceyarısı, Guy Fawkes adlı eleman parlamento mahzeninde bol miktarda barut fıçısıyla yakalanır. Çeşitli işkencelere maruz kalan Fawkes vatan hainliği suçuyla asılarak idam edilir (vicudunun parçalara ayrıldığına ve bu parçaların ibret olsun diye ülkenin dört bir yanına dağıtıldığına dair iddialar da mevcut).

Bu İngilizler de bu günü (daha doğrusu bütün bir haftayı) “Guy Fawkes Gecesi” olarak şenliklerle kutluyorlar. Havai fişekler atılıyor, büyük ateşler yakılıyor, Guy Fawkes maskesi takılmış kuklalar bu vatan hainini tekrar ve tekrar cezalandırmak için yakılıyor. Bu günün bir tekerlemesi bile var:

remember remember the fifth of november

gunpowder, treason and plot.

i see no reason

why gunpowder, treason

should ever be forgot...

Tekerleme ve Guy Fawkes maskesi “V for Vendetta” filmini izleyenlere tanıdık gelmiştir. Filmin karakteri V, Guy Fawkes’dan esinlenilmiş. Zaten filmde bu mevzuya birçok gönderme var. Mesela kahramanımız V, Guy Fawkes maskesi ve “the fifth of november” tekerlemesiyle halkın desteğini kazanıp baskıcı yönetime karşı ayaklanıyor. V’nin amacı, parlamentoyu havaya uçurup diktatörü devirmek. Tanıdık geldi mi? Filmin sonunu aramızda izlemeyenler olabileceği için söylemiyim, ama İngilizler’in yıllarca en büyük vatan haini kabul ettiği Guy Fawkes bu filmle biraz sempati kazanmış gibi gözüküyor.